برای مدیریت شبکه و مانیتورینگ شبکه کامپیوتری ابزارها و نرمافزارهای مختلفی وجود دارد که امکان این کار را به مدیر شبکه میدهند. به این نوع از سیستمهای مدیریتی سیتسم Network Management Systems یا NMS گفته میشود.
از جمله بخشهای سیستم مدیریت شبکه، قسمت Operation یا همان عملیاتی است. در این بخش شبکه به صورت کاملا زنده بررسی میشود و کلیه اتفاقاتی که در حال وقوع است توسط مانیتور جمعآوری میشوند. این اطلاعات میتواند شامل: تغییرات در پیکربندی، فعال یا غیرفعال بودن دستگاهها، وضعیت لینکهای ارتباطی و … میشود. در واقع تنها قسمتی که نیاز به حضور نیروی انسانی به عنوان مدیر شبکه در مدیریت ندارد، قسمت عملیاتی است.
در بخش نگهداری با همان Maintenance مدیریت شبکه دو کاربرد اصلی دارد که شامل:
در قسمت تدارکات که به بخش Provisioning نیز شناخته میشود، در واقع وظیفه مدیریت شبکه و کنترل آن را برعهده دارد. در بخش تدارکات معمولا به توسعه شبکه کمک میکند به همین دلیل است که باید از تجهیزات و فناوریهای به روز برای این مرحله استفاده کرد.
همانطور که گفتین یک سیستم مدیریت شبکه از دو جز تشکیل میشود که اولین جز آن شامل سیستم، تجهیزاتی این که قرار است مورد استفاده قرار بگیرند و میتوان به کمک آنها فرآیندهای شبکه کامپیوتر را اجرا کرد. و جز دوم در واقع واسطههای که وظیفه دریافت اطلاعات و ارسال به مدیر شبکه را دارند، شامل میشود.
زمانی که صحبت از مدیریت شبکه میشود، در ذهن مجموعه فعالیتهایی که برای کنترل شبکه کامپیوتری انجام میشود، نقش میبندد. این فعالیتها و فرآیندها باید بر اساس استانداردهای مشخصی انجام شوند تا مشکلی برای شبکههای کامپیوتری رخ ندهد. این پروتکلها و استانداردها شامل: پروتکل SNMP، پروتکل TMN، پروتکل OSI/ CMIP و پروتکل Web_ Based_ Managementمیشود.
استفاده از یک شبکه کامپیوتری امروزه در بسیاری از کسب و کارها و شرکتهای کوچک و بزرگ دیده میشود. این شبکههای میتواند تاثیر زیادی در نگهداری اطلاعات و استفاده از آنها در محل کار داشته باشند. به همین دلیل است که راهاندازی و استفاده از آن اهمیت بسیاری برای شرکتهای دارد. اما در کنار به کارگیری از آنها مدیریت شبکه نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
اهمیت مدیریت شبکه
پیدا شدن یک اختلال در سیستمهای کامپیوتری بسیار شایع است و این مسئله حتی ممکن است برای شبکه کامپیوتری شرکتها نیز رخ دهد به همین دلیل است که حضور یک فرد متخصص برای مدیریت شبکه در شرکتها اهمیت پیدا میکند. زمانی که بتوان مانیتورینگ شبکه را به خوبی انجام داد و تمام مشکلات پیش آمده را رفع کرد میتوان گفت، سیستم مدیریتی آن سازمان یا شرکت به خوبی کار میکند. در صورتی که روند برطرفسازی مشکل ادامه پیدا کند مشکلات دیگری را برای شبکه مجموعه ایجاد میشود.
ایرادات رخ داده در شبکههای کامپیوتری
از جمله مشکلاتی که ممکن است برای شبکههای کامپیوتری رخ دهد که نیاز به مدیریت شبکه دارد شامل:
ایرادات پیکربندی شبکه و قطعی ارتباطی شبکه
یکی از مشکلات شبکه کامپیوتر که نیاز به مدیریت شبکه و حضور افراد متخصص دارد، پیکربندی است. زمانی که مشکلاتی در پیکربندی شبکه به وجود میآید به راحتی میتوان با بررسی شبکه ایراد را پیدا کرد و آن را رفع کرد.
زمانی که لینکهای ارتباطی بین مسیریابهای درون و بیرون شبکه دچار اختلال یا قطعی میشود، حتما نیاز به بررسی و مدیریت شبکه وجود دارد. این اتفاق زمانی برای شبکه کامپیوتر رخ میدهد که ارتباط کاملا در مسیریاب قطع شده و هیچ دیتایی نتواند منتقل شود.
ایرادات کارایی شبکه
زمانی که کارایی شبکه شما دچار مشکل میشود، امکان اینکه شبکه کامپیوتری قطع شود بسیار کم است. در این مرحله از مدیریت شبکه برای بررسی این مشکل و فهمیدن ایراد باید سرعت تبادل را بررسی کنید، اگر سرعت انتقال دادهها کاهش پیدا کرده باشد ایراد از کارایی شبکه است. کاربران در واقع اولین کسانی هستند که میتواند این مشکل را متوجه شوند.
مدیریت شبکههای کامپیوتری
به کلیه فرآیندها، روشها، ابزارها و فعالیتهای که در جهت بهبود عملکرد شبکه کامپیوتری انجام میشود، مدیریت شبکه گفته میشود. این اعمال در نهایت باعث افزایش پیدا کردن کارایی در شبکههای کامپیوتری میشود. اما نکته مهمی که قبل از مدیریت باید انجام شود، مانیتورینگ شبکه است. این فعالیتها که به معنای مجهز کردن شبکه است به دو صورت پسیو و اکتیو انجام میشود.
مزایای مدیریت شبکه صحیح